Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Tezel, malülen emeklilik ile özürlü-engelli emeklisi arasındaki en önemli farkı anlattı. Vergi İndirim Belgesi ile Emekli Olan Engelliler Destek Primiyle Çalışabilir mi?
Malülen emeklilik ile özürlü-engelli emeklisi arasındaki en önemli fark, birisinin (malülen) emeklilik sonrası artık çalışmasının yasak olması, diğerinin de tıpkı diğer emekliler gibi sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışma hakkı olmasıdır.
İsmi saklı bir okurumuz da bu konuda merak ettiklerini şöyle soruyor: “30.01.1973 doğumlu eşim, 16.04.1993 günü sigortalı olmuş. 1995 yılında geçirdiği kaza sonrasında sağ kulakta yapılan ameliyat sonucu tek kulakta yüzde 80 işitme kaybı belirlenmiş. Daha sonra ilerleyen yıllarda da sol kulakta yüzde 50 işitme kaybı oluşmuş. Halen işitme cihazı ile normal iş hayatını sürdürebiliyor. Öncelikle malulen emeklilik ile özürlü emeklilik aynı şey midir? Değilse farkı nedir?
Belirttiğim yüzdelere göre eşimin malulen emeklilik hakkı var mıdır? Malulen emeklilik maaşı ile normal süresi sonunda emekli olan birinin maaşı arasında fark var mıdır? Malulen emeklilerin maaşından kesinti yapılır mı?
Malulen emekli olan ve aylık maaş alan kişiler başka bir iş yerinde çalışmaya devam edebilir mi? Böyle bir emeklilik hakkımız var ise başvurmak mı yoksa süreyi beklemek mi daha avantajlıdır? Malulen emeklilik hakkı başka haklarımızı zarara uğratır mı? Malulen emeklilik ile normal emekliliğin birbirlerine göre avantaj ve/veya dezavantajları nelerdir?”
ÖZÜRLÜ EMEKLİSİ OLSUN
Hanımefendi, eşiniz 16.04.1993 başlangıcı ile yukarda verdiğiniz rapor oranları ile malülen de emekli olabilir özürlü emeklisi de olabilir. Burada malülen mi olalım engelli emeklisi mi olalım sorusunun cevabı sizlerin gelecek ile ilgili planlarınıza bağlıdır. Malülen emekli olursa sonrasında Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışması yasaktır. Engelli emeklisi olursa emekli olduktan sonra SGDP ile çalışabilir. Ben malülen yerine özürlü emeklisi olmasını tavsiye ederim. Zira malülen emekli olanlar bir daha çalışamaz ama özürlü emeklisi olanlar tıpkı diğer emekliler gibi hem emekli aylığını alıp hem de SGDP ödeyerek çalışabilirler.
YÜZDE 10 FAZLA AYLIK ALIR
Verdiğiniz bilgilere göre eşiniz için önce çalıştığı iş yerinden hizmet belgesi alın ve bağlı olduğunuz defterdarlıktan vergi indirim belgesi isteyin. Bu belgeyi alırsa eşiniz SSK’dan özürlü-engelli sıfatıyla emekli olur. Öte yandan malülen emekli olursa sanki 7 bin 200 günü varmış gibi emekli aylığı hesaplanır. Özürlü-engelli emeklisi olursa gün sayısı 5 bin 400 günden az ise sanki 5 bin 400 günü varmış gibi emekli aylığı hesaplanır. Yani emekli aylığı hesaplamasında malülen emeklilere yaklaşık yüzde 10 kadar daha fazla aylık verilir ama bu avantajı dilerseniz malülen emekliliği de tercih edebilirsiniz.
ASKERLİK BORÇLANMASI YAPABİLİRSİNİZ
SORU: Ali Bey, 05.01.1970 doğumluyum. 01.02.1989-11.09.1989 tarihleri arasında 210 gün Türkiye’de çalıştım.15.07.1992 tarihinden beri de Almanya’da çalışmaktayım. Nasıl emekli olabilirim? (Erdem Öztürk)
CEVAP: Erdem Bey, öncelikle 15.07.1992 tarihi ile 24.05.2001 yılında Türk vatandaşlığından çıktığınız tarih aralığını yurtdışı borçlanması yaparak gün olarak hizmetinize saydırma hakkınızın bulunduğunu belirtmek isterim. Ayrıca askerlik borçlanması da yapabilirsiniz.
Ancak yurtdışı borçlanması yapabileceğiniz kesin gün sayısını Almanya hizmet dökümünüzü görmeden söyleyebilmem mümkün bulunmadığından konuyla ilgili ya [email protected] adresine mail atmanızı ya da 0212 292 98 94- 0212 297 21 24 numaralı telefonlardan ofisimle detaylar hakkında görüşmenizi öneririm.
OKURLARIMIZA CEVABIMIZDIR…
Mehmet Deniz: Eşiniz ile sizin aranızdaki emekli aylıklarının birbirine yakın olması 08.09.1999 günü Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 sayılı Kanun ile ilgili olup olup, her şey yasaldır.
Halil Koç /Kasımpaşa-İstanbul: 01.08.2001 günü emekli olduğunuzda 31.12.1999 gününün memur maaş katsayısı ile emekli aylığınız hesaplandı. Siz de haberlerde izlediğiniz kişiler gibi “01.08.2001’de geçerli memur maaş katsayısı ile emekli aylığım hesaplansın” davası açabilirsiniz.
MİLLET GAZETESİ – ALİ TEZEL
