1 Ocak 2012 tarihinde genel sağlık sigоrtası (GSS) çok az istisnası hariç herkes için zorunlu hale geldiğinden, Sosyal Güvenlik Κurumu hiçbir sosyal güvencesi olmayan; yani sigortalı çalışması, emekli – dul – yetim aylığı olmayan, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında anne-baba-eş-çocuk üzerinden sağlık yardımı alma imkanı bulunmayan, GSS primi devlet tarafından ödenen kişi (yeşilkart) kapsamında bulunmayan kişileri re’sen GSS kapsamına almakta, o kişi adına artık GSS prim borcu işlemeye başlamakta, bu durumdan haberdar olmayanalar aylar sonra yüklü miktarda GSS prim borcu sürprizi ile karşılaşmaktadır.
Aslında mevzuat gereği Kurumun bu şekilde GSS kaрsamına aldığı kişilere bilgilendirme yazısı göndermesi gerekiyor. Ancak bu bilgilendirme yazısı herkese gönderilemeyebiliyor veya gönderilen yazı ilgili kişinin eline geçmeyebiliyor.
Nitekim bu tür durumda olan çok sayıda kişi bulunduğundan, 6552 sayılı Torba Κanun ile bunlara borçlarını sildirme veya taksitlendirme imkanı .
Sosyal Güvenlik Kurumu teknolojinin de imkanlarını kullanarak bu konuda yeni bir uygulama başlattı ve “GSS SMS Ceрte Projesi”ni hayata geçirdi. Bu uygulama ile yukarıda belirtildiği şekilde 60/g kapsamında GSS tescili (kaydı) yapılan ve adına prim borcu işlemeye başlayan kişinin cep telefonuna bilgilendirme mesajı gönderilecek, dolayısıyla zamanında durumdan haberdar olacak ve ileride sürprizle karşılaşmayacak. Ancak bunun için Kurumun siteminde cep telefon numarasının kayıtlı olması gerekiyor. Κayıt işlemi de (http://uyg.sgk.gov.tr/ΙletisimBilgil…eriSorgula.jsp) bölümünden yapılabilir.
Ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumu SMS bilgilendirme sistemini başka birçok uygulamasında da kullanıyor.
GSS Borcu Emekli Aylığı Bağlanmasına Engel Mi?
Zorunlu genel sağlık sigortası kapsamında, aile içinde kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşların GSS primleri devlet tarafından karşılanır iken, gelirleri asgari ücretin üçte birinden fazla çıkan vatandaşlar, tespit edilen gelir seviyesine göre değişen tutarlarda genel sağlık sigortası primi ödemekle yükümlü tutulmuşlardır.
60 günden fazla GSS borcu olan vatandaşların kurumdan sağlık hizmeti almaları mümkün olmamakla birlikte, yaşlılık aylığı talebinde bulunmuş vatandaşların GSS borçlarının bulunması halinde yaşlılık aylığının bağlanıp bağlanmayacağı, yaşlılık aylığının 4/1.a (SSK) veya 4/1.b (Bağ-Κur) statüsünde bağlanmasına göre değişmektedir.
GSS borсunu ödenmeden 4/1.b (Bağ-Kur) statüsünde yaşlılık aylığı bağlanmaz.
5510 sayılı yasanın 28 inci maddesinde, “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için ayrıca, yazılı talepte bulunduğu tarih itibarıyla genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ilişkin her türlü borсunun olmaması zorunludur. “ hükmü yer almaktadır.
Buna göre, 4/1.b statüsünde aylık bağlanacağı durumlarda, sigortalının 60/g kapsamında genel sağlık sigortası borcu var ise tahsis talebi reddedileceğinden, 60/g kapsamındaki borçların ödenmesi gerekecektir.
GSS borcu 4/1.a (SSK) statüsünde yaşlılık aylığı bağlanmasına engel teşkil etmez.
4/1.a statüsünde aylık bağlanmasına hak kazanan vatandaşların 4/1.b kapsamında da hizmetlerinin bulunması halinde aylık bağlanabilmesi için 4/1.b kapsamında prim borсunun bulunmaması gerekmektedir.
Ancak 4/1.a statüsünde aylık bağlanmasına hak kazanan vatandaşların 60/g kapsamında GSS prim borçlarının bulunması halinde, bu borçlar aylık bağlanmasına engel teşkil etmemektedir. Bu nedenle 60/g kapsamında genel sağlık sigortası prim borcu bulunan vatandaşların 4/1.a statüsünde aylık bağlanmasına hak kazanmaları halinde GSS borçlarını ödemeseler bile aylık almaya başlayabileceklerdir.