Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Engelli vatandaşların yaşadıkları sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırma önergesi verdi.
Öneri:
5 Aralık 2017 tarih, 2517 sayıyla TBMM Başkanlığına, MHP Grup Başkan Vekili ve Manisa Milletvekili Erkan Akçay’ın, engelli vatandaşların yaşadıkları sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla verdiği Meclis araştırması açılmasına dair önergemizin görüşmelerinin 5/12/2017 Salı günkü birleşimde yapılması önerilmiştir.
Önerinin gerekçesini açıklamak üzere söz alan öneri sahibi MHP Manisa Milletvekili ve Grup Başkan Vekili Erkan Akçay şu ifadelerde bulundu;
Hepimizin bildiği gibi 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’dür. Engelli kardeşlerimizi sadece bugün değil, nefes alıp verdiğimiz her an hatırladığımızı bilmelerini istiyorum. Engelli vatandaşlarımızla ilgili geniş kapsamlı son çalışma “Türkiye Engelliler Araştırması 2002”dir yani 2002 yılında yapılmıştır. Dolayısıyla, ülkemizdeki engelli vatandaşlarımızın sayısı, engel durumu, eğitim, sağlık ve istihdam şartları tahminî verilere dayanmaktadır. Bu araştırmaya göre ülkemizde engellilerin genel nüfusa oranı yüzde 12,29’dur, oysa dünya ortalaması yüzde 7,5’tur. Bu nedenle Hükûmet, öncelikle Türkiye’deki engelli oranının azaltılmasını hedeflemeli, bu yönde politikalar oluşturmalıdır. 2002 verileri dikkate alındığında, ülkemizde yaklaşık 10 milyon engelli vatandaşımızın olduğu tahmin edilmektedir.
Engelliler, eğitimden sağlığa, istihdamdan ulaşıma kadar her alanda sorun yaşamaktadır. Engellilerin en önemli sorunlarından biri de istihdamdır. Ülkemizde engellilere yönelik istihdam politikaları büyük ölçüde kota sistemine dayanmaktadır. Devlet Personel Başkanlığının Eylül 2017 verilerine göre kamuda açık engelli memur kontenjanı 13.441’dir. Engelli vatandaşlarımızın istihdamından sorumlu bakanlık Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıdır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığındaki engelli memur kontenjanı 75’tir ancak sadece 13 engelli memur çalışmaktadır, dolayısıyla 62 engelli memur kontenjanı boştur. Oysa bu konuda en örnek olması gereken bakanlık Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıdır. Kırsal yörelerde 50’den fazla işçi çalıştıran iş yerleri az olduğu için bu yörelerde yaşayan engelliler kota sisteminden faydalanamıyorlar. Engelli işçi çalıştırmayan işverenlere verilen cezalar caydırıcı olmadığı için işverenler bu kurala uymamaktadırlar. Kamudaki engelli istihdamı artırılmalıdır. Bu amaçla kamudaki engelli memur kontenjanının yüzde 3’ten yüzde 5’e, engelli işçi kontenjanı da yüzde 4’ten yüzde 6’ya çıkarılmalıdır. Engelli maaşı bağlanması için şart koşulan hane halkı geliri kriteri kaldırılarak asgari ücretten daha az geliri olan bakıma muhtaç engellilere asgari ücret tutarında maaş bağlanmalıdır.
Engelli istihdamında en önemli yöntemlerden biri de korumalı iş yerleridir. 6 Şubat 2014’te, 5378 sayılı Engelliler Kanunu’nun 14’üncü maddesinde korumalı iş yerleriyle ilgili düzenleme yapılmıştır ancak bununla ilgili yönetmelik hâlen yayınlanmamıştır.
Engellilerin diğer sorunlarından biri de eğitim ve rehabilitasyondur. Ülkemizde engellilik konusu ile rehabilitasyon hizmetleri birçok kurum ve kuruluşun görev alanına girmektedir. Bu da çeşitli ve dağınık mevzuatın oluşmasına, görev ve yetki karmaşasına neden olmaktadır.
Engellilere yönelik özel eğitim ve örgün eğitim veren okullar ve öğretmen sayısı son derece yetersizdir. Bakıma muhtaç engellilere yönelik sosyal bakım hizmetleri ve mesleki rehabilitasyon merkezleri son derece yetersizdir. Engellilere yönelik haftalık rehabilitasyon süresi, engellinin durumuna göre, iki saatten dört saate çıkarılmadır. Engelli çocukların kısa süreli gündüz ve yatılı bakımı için güvenli bir biçimde bırakılabilecekleri engelsiz yaşam merkezleri yaygınlaştırılmalıdır. Engelsiz bir Türkiye, engelsiz bir toplum, engelsiz bir gelecek için Milliyetçi Hareket Partisi üzerine düşen bütün sorumluluğu almaya hazırdır.
Bu düşüncelerle, engelli kardeşlerimize sevgi ve saygılarımı sunuyor, Cenab-ı Allah’tan huzurlu ve mutlu bir hayat geçirmelerini niyaz ediyor, muhterem heyetinizi saygıyla selamlıyor ve milletvekili arkadaşlarımızdan önergemize desteklerini bekliyoruz.
-CHP’den destek geldi-
Öneri üzerine söz alan Cumhuriyet Halk Partisi Kocaeli Milletvekili Fatma Kaplan Hürriyet şu ifadelerde bulundu;
Bilindiği üzere, geçtiğimiz gün engelli insanları anlayabilmek ve bu insanlarımızın sorunlarına dikkat çekebilmek açısından önemli bir gün olan 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’ydü. Bir kutlama veya çiçek sunma günü olmayan Dünya Engelliler Günü aslında bir farkındalık ve engellilikten ziyade engellenmekten, tekrar ediyorum, engellenmekten kaynaklanan sorunlarla yüzleşme günüdür. Yani, öncelikle, biz bu sorunla yüzleşmeliyiz, ondan sonra bu sorunu ortadan kaldırmak için çalışmalara başlamalıyız. Bu yüzleşmeyi gerçekleştirmeden, sadece oy kaygısı ya da birilerine yaranma çabası içerisinde olunursa gerçek sorunları asla aşamayız değerli milletvekilleri.
Türkiye’de 4 milyon civarında engelli vatandaşımız bulunmakta ancak çeşitli sakatlıklar ve kazalar sonucu belirli becerilerini yitirmiş insanlarımızı da eklediğimizde, bu sayı neredeyse 10 milyon insana ulaşmaktadır. Engelli bireylerin yüzde 14,3’ü çalışırken yüzde 85,7’si çalışmamaktadır. 2016 yılında yeni istihdam edilen engelli işçi sayısı 38.349’dan 15.031’e kadar düşmüştür. Kamuda da yaklaşık 13 bin kişilik engelli memur kontenjanı açığı var. Bu açığa rağmen, ihtiyaca rağmen neden atama yapılmaz bunu tabii ki buradan Hükûmete sormak istiyorum değerli arkadaşlar.
İstihdam sorunlarıyla birlikte engellilerin fiziksel sorunları var. Nedir bunlar? Altyapı, üstyapı sorunları, ulaşımdaki sorunlar nedeniyle günlük yaşantılarında oldukça zorlanıyorlar. Sosyal sorunları var. Örneğin, negatif ayrımcılık, sosyal ret, acıma, eksik görme anlayışıyla mücadele ediyorlar. Ekonomik sorunları var. Aile desteği ve devlet desteği açısından yaşadıkları bu sorunlar o kadar çok ki. Aslında, hepsinin pratik çözümü var ama bunun için bir araya gelmek zorundayız. Herkesle eşit haklara, fırsat ve olanaklara sahip yurttaşlar olarak yaşamaları için; nitelikli ve erişilebilir eğitim sistemi için; haklara, hizmetlere, bilgiye erişimin önündeki engellerin kaldırılması için; herkes için tasarlanmış kentler, sokaklar, konutlar, araçlar yaratmak için; toplumsal yaşamda, bilimde, sanatta, siyasette etkin olarak yer alabilmeleri için mutlaka bir şeyler yapmak adına bir araya gelmeliyiz değerli arkadaşlar.
Tabii ki kadınların istihdamı konusunda da, kadın engellilerin istihdamı konusunda da sıkıntılarımız var, bunlar için de bir şey yapmak zorundayız. Kadın istihdamının artırılması, işe yerleştirmelerde engelli kadın kotası konulması, istihdam garantili kursların açılması kadınlara yönelik yapılabilecek çözümlerden yalnızca bazıları. Yeter ki bir araya gelelim “Sen yaptın, ben yaptım; sen verdin, ben verdim öneriyi.” demeden bu çözümleri birlikte konuşalım diyoruz.
Son olarak, beyinlerimizdeki engeli kaldıralım ve engelsiz bir dünya için el ele verelim diyorum, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
-AK Parti, Meclis gündemi yoğun, başka zaman dedi-
Hükümet adına söz alan Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu Konya Milletvekili Hacı Ahmet Özdemir şu ifadelerde bulundu;
Geçen de MHP Grubu önerisi üzerine burada bir konuşma yapmıştım ve MHP’ye teşekkür etmiştim. Bunu rüşvetikelam gibi kabul etti bazı arkadaşlarımız ama hayır, rüşvetikelam filan yapmıyorum. MHP’ye bu önerisinden dolayı özellikle teşekkür ediyorum. Diğer iki grup adına konuşan konuşma arkadaşlarımıza da özellikle teşekkür ediyorum. Çünkü vatan gibi, bayrak gibi, engellilik konusu da öyle zannediyorum ki ideolojik takıntıların ötesinde bizi bir araya getirebilecek belli başlı meselelerden biri olarak gözüküyor ve yine buradan, bu kürsüden engellilikle alakalı bir çağrıda bulunmuştum, bütün gruplara aynı çağrıyı yineliyorum: Tekliflerinizi, önerilerinizi, bu konuda gördüğünüz aksaklıkları, eksiklikleri lütfen -ben şu anda AK PARTİ Engelliler Koordinasyon Merkezi Başkanlığını yürütüyorum- çekinmeden getirin, beraberce müzakere edelim, belli bir noktaya getirelim, iyileştirmeler sağlayalım.
Fakat, tabii, burada birtakım tashih edilmesi gereken hususlar da var. Öneri üzerinde benim bazı mütalaalarım var, onlardan da bahsetmek istiyorum. Pek çok sorun var, evet, sorunsuz bir dünya hayal ediyorsak sorunsuz bir dünya yoktur, olmayacaktır. “Engellilerin bütün sorunlarını çözelim.” diyorsak bunun da üstesinden gelebilme becerisini gösterebileceğimiz, başarısını gösterebileceğimiz iddia edilemez fakat şu rakamları da lütfen insaf ve hakkı teslim etme sadedinde göz önüne alalım. 2002’ye kadar kamuda 5.777 engelli memur çalışırken -burada, rakamda da bir tashih yapıyorum, en güncel rakamı veriyorum- bugün 52 bir memur çalışmaktadır. Ayrıca 521 bin engelliye evde bakım hizmeti sunulmaktadır. 153 bin civarında da engelli işçinin çalışması sağlanmış durumdadır. Şunu da ayrıca ifade etmek istiyorum. Tabii, bu açığı güzel tespit etmiş grup önerisini veren partimiz ama rakam biraz daha değişik, şunu söyleyelim: Bu açığın kapatılması yani engelli istihdamının artırılması noktasında Başbakanımızın en son açıklaması 2018 yılında 5 bin engellinin istihdam edileceği noktasındadır. Bir küçük ayrıntıya da dikkat çekeyim: Çıkardığımız yasal düzenlemede, biz, yüzde 3 kotasını memurlar için koymuşuzdur, yüzde 4 işçiler için bir kota söz konusudur.
Şu anda, Meclis gündemi çok yoğun olduğu için bu önerinin ileride değerlendirilmek üzere geriye atılmasının uygun olacağı kanaatindeyim.
Saygılar sunuyorum, hepinize sevgilerimi iletiyorum.